NanoPI M3 - ośmiordzeniowec z układem Samsung S5P6818

NanoPI M3 to kolejny minikomputer, który wykorzystuje ośmiordzeniowy procesor Samsung S5P6818 (Cortex-A53). Jednostka ta jest taktowana zegarem o częstotliwości od 400MHz do 1.4GHz i wyposażona w 1GB pamięci operacyjnej DDR3. System uruchamiany jest z karty microSD, a więc płytka nie posiada dodatkowej pamięci masowej chociażby w postaci eMMC/Flash.

Pomimo niewielkich rozmiarów wynoszących zaledwie 64x60mm, dostajemy do dyspozycji całkiem pokaźny zestaw możliwości:

• pełnowymiarowe HDMI 1.4,
• audio jack 3.5mm, 
• dwa gniazda USB 2.0 + dwa porty USB 2.0 na listwie kołkowej 2,54mm
• 1Gbit port Ethernet (RTL8211E),
• 45-pinowe złącze LCD (RGB 8-8-8),
• 20-pinowe złącze LVDS,
• 24-pinowe złącze DVP,
• 7-pinowe złącze I2S,
• 4-pinowe złącze Debug Serial,
• 40-pinowe złącze GPIO,
• karta sieciowa Wi-Fi 802.11 b/g/n z anteną porcelanową + Bluetooth 4.0,
• gniazdo zasilające MicroUSB 2.0,
• przyciski reset oraz power,
• diody sygnalizujące zasilanie i status,
• układ PMU AXP228,
• miejsce na podłączenie baterii do podtrzymania zegara RTC (miejsce na wlutowanie 2 pinów)

NanoPI M3 z procesorem Samsung S5P6818

Co ciekawe, sprzedawany M3 różni się nieco budową od oficjalnych zdjęć prezentowanych na FriendlyARM, gdzie możemy zauważyć brak dodatkowe złącza IPX do podłączenia zewnętrznej anteny - a szkoda.

NanoPI M3 z procesorem Samsung S5P6818

NanoPI M3 z procesorem Samsung S5P6818

Temperatury i kultura pracy

Jeśli będziecie mieli zamiar zaopatrzyć się w NanoPI M3, nie zapomnijcie o dokupieniu dedykowanego radiatora z wentylatorem, który skutecznie odprowadzi wydzielane ciepło z układu. Pominięcie tego elementu jest dość karkołomnym pomysłem. W zestawie znajduje się również termopad, który naklejamy na całą powierzchnię radiatora i obejmuje nie tylko układ SoC, ale również kości pamięci RAM.

NanoPI M3 z zamontowanym chłodzeniem

Niestety ciężko mi uwierzyć w dane producenta, który podaje głośność wentylatora na poziomie 18dBa, ponieważ jest on nie tyle wyraźnie słyszalny, to jeszcze dodatkowo irytujący. Co ciekawe - wartość tą podają także polskie sklepy oferujące NanoPI M3. Aby potwierdzić swoje obawy sprawdziłem jeszcze dwa inne egzemplarze wentylatora, które cechowały się taką samą kulturą pracy.

Montaż samego radiatora także pozostawia odrobinę do życzenia. Po jego zamontowaniu, dostęp do złącza LCD za sprawą mocowania jest praktycznie niemożliwy, a w najlepszym przypadku bardo utrudniony.

Zasłonięte złącze LCD przez mocowanie radiatora

Zasłonięte złącze LCD przez mocowanie radiatora

Na szczęscie chłodzenie sprawdza się w swojej roli - przy pełnym obciążniu wszystkich ośmiu rdzeni nie udało mi się przekroczyć temperatury 73°C, a każdy rdzeń pracował z prędkością 1.4GHz. W stanie spoczynku zegary wynoszą 400MHz, a temperatura spada do 42°C.

Radiator + Wentylator / Stan spoczynku / Góra

Radiator + Wentylator / Stan spoczynku / Spód

Radiator + Wentylator / Pełne obciążenie / Góra

Radiator + Wentylator / Pełne obciążenie / Spód

Radiator znacznie gorzej radzi sobie z odłączonym wentylatorem. W stanie spoczynku temperatura układu osiągnęła temperaturę 52°C, a w pełnym obciążeniu temperatura dobija do 85°C, po której przekroczeniu taktowanie zegarów jest obniżane do 600 - 800MHz.

Radiator / Stan spoczynku / Góra

Radiator / Stan spoczynku / Spód

Radiator / Pełne obciążenie / Góra

Radiator / Pełne obciążenie / Spód

System operacyjny Debian / Android / Ubuntu Core

Na tym polu praktycznie bieda, dostępny jest jedynie Debian oraz Android. Co prawda jest także Ubuntu Core, ale jest to specjalna wersja wyposażona wyłącznie w środowisko Qt.

Debian @ NanoPI M3 - jądro 3.4.39

System operacyjny jest w miarę dobrze przygotowany. Nie napotkamy większych problemów z działaniem karty sieciowej Wi-Fi czy BT. Niestety doskwiera brak obsługi akceleracji sprzętowej - nie znajdziemy tutaj nawet poprawnie działającego OpenGL ES. A wielka szkoda, bo pod kątem pozostałych aspektów NanoPI M3 osiąga całkiem dobre wyniki. Tym sposobem, jeśli myślimy o multimediach, zmuszeni jesteśmy zadowolić się programowym dekodowaniem materiału wideo max. 1080p@30.

Domyślnie dźwięk skonfigurowany jest na wyjście jack 3.5mm, aby cieszyć się dzwiękiem na HDMI musimy dokonać kilku modyfikacji.

Następnie tworzymy plik /etc/asound.conf z następującą zawartością:

Po restarcie dźwięk będzie już dostępny dla gniazda HDMI.

Testy wydajności

Podsumowanie

Na plus

• Dobry stosunek wydajności do ceny
• Platforma ośmiordzeniowa
• Przyzwoite temperatury z dodatkowym chłodzeniem
• Gigabitowy port Ethernet
• Wbudowane Wi-Fi i BT
• Spora liczba gniazd i portów

Na minus

• Głośny wentylator
• Problemy z dostępem do złącza LCD
• Mały wybór dystrybucji Linuksa
• Brak akceleracji sprzętowej wideo
• Praktycznie zerowe wsparcie producenta
• Znikoma aktywność społeczności
  
• Wymagany dobrej jakości zasilacz o wydajności powyżej 2A